Stoplappen in het Nederlands: Erg interessant hoor!

Sep 16, 2024By Gert-Jan Odijk
Gert-Jan Odijk

Heb je ooit iemand horen praten en gedacht: "Waarom zeggen ze steeds 'like' of 'you know'?" In het Engels noemen we deze woorden "filler words" of "crutch words". In het Nederlands hebben we ook zulke woorden, en we noemen ze "stoplappen" of "vulwoorden".

Net als hun Engelse tegenhangers voegen ze eigenlijk geen betekenis toe aan onze zinnen en kunnen ze onze communicatie minder duidelijk maken en ons minder zelfverzekerd laten klinken. Laten we eens kijken naar enkele veelvoorkomende stoplappen in het Nederlands en hoe we ze kunnen herkennen.

1. Tijd rekken:

Eh/uh: "Ik denk dat ik, eh, morgen naar de film ga."
Even kijken: "Even kijken, waar heb ik mijn sleutels nou gelaten?"
Laat me even denken: "Laat me even denken, hoe heet die acteur ook alweer?"

A man with glasses is looking for his key

2. Onzekerheid:

Eigenlijk: "Eigenlijk vind ik dit niet zo'n goed idee."
Een beetje: "Ik ben een beetje moe vandaag."
Misschien: "Misschien moeten we een andere route nemen."

3. Gewoonte:

Gewoon: "Ik ga gewoon naar huis."
Weet je wel: "Het is gewoon, weet je wel, een beetje raar."
Zeg maar: "Het was, zeg maar, een beetje eng."

4. Overbodige versterkers:

Heel erg: "Ik ben heel erg blij om je te zien."
Echt: "Dit is echt een mooi schilderij."
Super: "Dat feest was super leuk!"

5. Zoeken naar bevestiging of verbinding:

Hoor: "Het is echt een mooie dag vandaag, hoor."
: "Dat was wel een spannende wedstrijd, hè?"
Toch?: "Dat was wel een moeilijke beslissing, toch?"

Zinnen met context en uitleg

"Dus, ik was gisteren in de stad, en toen zag ik, weet je wel, die nieuwe winkel, en ik dacht, nou ja, ik ga gewoon even kijken."

In deze zin worden meerdere stoplappen gebruikt. "Dus" en "weet je wel" voegen geen betekenis toe. "Nou ja" en "gewoon" verzachten de uitspraak en suggereren enige aarzeling.

A man and a woman are in a shopping street and looking at a shop

"Eigenlijk zou ik liever thuisblijven, maar ik ga toch maar mee."

"Eigenlijk" geeft aan dat de spreker een andere voorkeur heeft, maar toch een andere keuze maakt. Het kan een gevoel van tegenzin of lichte onwil overbrengen.

"Het is echt een mooie dag vandaag, hoor."

"Hoor" wordt hier gebruikt om de uitspraak te verzachten en een zekere mate van bevestiging te zoeken bij de luisteraar.

Een stoplap gesprek

Sjaan: "Hé, eh, hoe was je weekend?"
Tina: "Nou ja, het was, zeg maar, best wel leuk. We zijn, eh, naar het strand geweest, weet je wel. En toen hebben we, eh, een beetje gezwommen enzo."
Sjaan: "Klinkt leuk! Was het, eh, heel erg druk?"
Tina: "Eigenlijk wel, ja. Maar het was toch wel gezellig, hoor."

Two woman standing on a beach talking to each other

Stoplappen herkennen en begrijpen

Door je bewust te worden van deze veelvoorkomende stoplappen, kun je ze beter herkennen in gesprekken en teksten. Het begrijpen van hun functie en de nuances die ze toevoegen aan de communicatie, kan je helpen om de Nederlandse taal beter te begrijpen én je eigen spreekvaardigheid te verbeteren.